Makatawag ng Pansin

T – Ako’y laging napupuspos ng pag-aalala–tungkol sa pamilya ko, kalusugan ko, pananalaping katayuan ko, hanap-buhay ko.  Kahit pati ang tungkol sa kung ako’y ligtas sa wakas o hindi ay ikinababalisa ko.  Papaano ako makatatagpo ng kapayapaan ng puso sa lahat ng mga takot na ito?

S – Makabuluhan na ang kasabihang “Huwag kang matakot” ay isinasaad nang 365 na ulit sa Bibliya—isa para sa bawa’t araw ng taon.  Batid ng Diyos na kakailanganin natin ang pangkaarawang mga paalala na Siya ang namumuno at maihahabilin natin ang ating mga takot sa Kanya!

Maaaring mahirap na paniwalaan na ang bawa’t tagpo sa ating buhay ay napasasakamay na ng isang lubusang mapagmahal na Diyos.  Ngunit kapag titignan natin ang katapatan ng Diyos at hindi ang ating mga suliranin, biglaan nating mauunawaan kung paano makapagdadala Siya ng kabutihan na manggagaling sa bawa’t bagay.

Bilang halimbawa, basahin mo ang mga Kasulatan at masdan kung paanong naging tapat ang Diyos sa dakilang mga bayani ng Bibliya!  Sa Lumang Tipan, si Jose ay ipinagbili sa pagkaalipin sa Ehipto at itinapon sa bilangguan.  Ngunit ipinagbago ng Diyos ang kapahamakan na ito bilang pagkakataon sa ikauna upang si Jose ay umalsa sa pamahalaan ng Ehipto at kasunod ay upang mailigtas ang kanyang mag-anak sa pagkakagutom na puminsala sa bayan.  O, sa Bagong Tipan, si Pablo ay nabilanggo, at ang kanyang buhay ay pinagbantaan nang ilang ulit, at sa bawa’t ulit, ang Diyos ay sinagip siya mula sa kanyang mga kaaway.

Masdan mo ang mga buhay ng mga santo—pinabayaan ba sila ni- minsan ng Diyos?  Isipin mo si San Juan Bosco—maraming mga tao ang tumutugis sa buhay nitong banal na pari, ngunit sa bawa’t panahon ay naghandog ang Diyos ng kahima-himalang patnubay—isang malaking aso na kulay-abo ang nagpapakita sa bawa’t tagpo upang siya’y bantayan!  Isipin mo si San Francisco, siya’y nabihag sa digmaan at nabilanggo nang isang taon—at ang yaong taon ay naging karanasan ng kanyang pagbabagong-loob.  Isipin mo si Biyato Carlo Acutis, ang binatang namatay ng lukemya sa gulang na labinlima at papaano nakinabang ang Diyos sa dakilang kabutihan ng yaong maagang pagpanaw pagka’t milyon-milyong mga tao ay napukaw ng kanyang salaysay at halimbawa.

Maisasabi ko sa iyo na ang aking pinakamagulong tagpo—noong ako’y pinaalis ng eskuwela at pinayuhang talikdan ang aking pangarap na pagpapari—ay nagwakas bilang isa sa mga pinakabiniyayaan at pinagpalang karanasan ng aking buhay, nang binuksan nito ang pintuan sa pagpapari, sa ibang higit na mabuting diyosesis na magagamit ko ang mga handog at mga biyayang naibigay sa akin para sa Kanyang luwalhati.  Ito’y nasa pagbabalik-tanaw lamang na nabatid ko ang pakikipaglahok ng Diyos sa buhay ko.  Ngunit ang mga paraan na pag-iingat ng Diyos at pag-akay nang higit na malapit sa Kanya noong nakaraan ay nagdulot sa akin ng tiwala na Siya na matapat noon ay magiging matapat sa kinabukasan.  At ngayon, lumingon ka sa sarili mong buhay.  Paano mo na nakita ang Diyos na pumapasaloob sa iyo?

Pagtampulan mo kung ano ang ipinangako ng Diyos sa Kasulatan.  Siya’y hindi nangako sa atin ng maginhawang buhay—Siya’y nangako na kailanma’y hindi Niya tayo pababayaan.  Ipinangako Niya na “walang mata ang makakakita, walang tenga ang makaririnig ng ano ang inihanda ng Diyos sa mga nagmahal sa Kanya.”  Siya’y ni-kailanma’y nangako na ang buhay ay mananatiling makinis, ngunit nangako Siya na “lahat ng mga bagay ay magsisilbi nang pangmatagalan para sa mga umiibig sa Kanya” (Romano 8:28).  Ito ang mga pangako na maisakakatiwala natin ang ating mga buhay.

Bilang wakas, idasal mo ang Litanya ng Buhay.  Ang mga Sisters of Life sa Nuweba Yorka ay isinulat itong magandang litanya na nag-aanyaya sa atin na ihabilin natin ang ating mga pag-aalala sa Diyos.  Isinasaad nito nang bahagya:

Mula sa pag-aalala, iadya mo ako, Hesus.
Mula sa mabagabag na pansariling paghahanap, iadya mo ako, Hesus.
Mula sa pagkawalang-tiwala sa Iyong pag-ibig at Iyong pag-iral, iadya mo ako, Hesus.

Patuloy mong idasal ang maikling panalangin:  Hesus, nananalig ako sa Iyo!  At mapupuno Niya ang iyong puso ng kapayapaang nakahihigit pa sa lahat ng katalinuhan.

Ang iyo bang mga pakikibaka ay tila walang katapusan? Kapag ang desperasyon ay kumakapit sa iyong puso, ano ang iyong ginagawa?

Nakaupo ako sa isang sobrang laking upuan na pinipiga ang mga kamay ko at hinihintay ang Sikologo na pumasok sa kwarto. Gusto kong bumangon at tumakbo. Binati ako ng Sikologo, nagtanong ng ilang pangunahing katanungan, at pagkatapos ay nagsimula ang sesyon ng pagpapayo. May hawak siyang tableta at panulat. Sa tuwing may sasabihin ako o gumagawa ng mga senyales gamit ang mga kamay ko, nagsusulat siya ng mga tala sa tableta. Pagkaraan ng maikling panahon, alam ko mula sa kaibuturan ng aking puso na malalaman niyang wala ng magagawang tulong para sa akin.

Natapos ang miting na may kasamang mungkahi na uminom ako ng mga pampakalma para matulungan akong makayanan ang kaguluhan ng buhay ko. Sinabi ko sa kanya na pag-iisipan ko ito; ngunit sa kaooban ko alam kong hindi iyon solusyon.

Desperado at Nalulumgkot

Sa mesa ng resepsyonista para magpa iskedyul ng isa pang tipanan, nag-pasikot-sikot ako sa resepsyonista tungkol sa gulo ng buhay ko. Mabait siyang nakikinig at nagtanong kung naisipan kong pumunta sa isang pulong ng Al-Anon. Ipinaliwanag niya na ang Al-Anon ay para sa mga miyembro ng pamilya na ang buhay ay apektado ng alkoholismo ng isang tao. Iniabot niya sa akin ang isang pangalan at numero ng telepono at sinabi sa akin na dadalhin ako ng babaeng Al-Anon na ito sa isang pulong.

Sa aking sasakyan, kasabay ng pag-agos ng aking mga luha sa aking mga pisngi, tinitigan ko ang pangalan at numero ng telepono. Samantalang walang nakuhang tulong mula sa sikologo, sa kaguluhan ng aking buhay, ako ay desperado na subukan ang anumang bagay. Napagpasyahan ko rin na ang sikologo ay nasuri na ako bilang wala ng magagawang tulong na  anumang bagay para sa akin maliban sa mga tabletas. Kaya, tinawagan ko ang babaeng Al-Anon. Iyon ang sandaling pumasok ang Diyos sa kaguluhan ng aking buhay, at nagsimula ang aking paglalakbay sa paggaling.

Masasabi kong ito ay maayos na paglalakbay pagkatapos simulan ang tulong sa 12-hakbang na programa ng Al-Anon, ngunit may mga matatarik na bundok at madilim, malungkot na mga lambak na tatahakin, bagama’t laging may sinag ng pag-asa.

Matapat akong dumalo sa dalawang pulong ng Al-Anon bawat linggo. Ang 12-hakbang na programa ng AL-Anon ay aking naging linya ng buhay. Nagbukas ako sa ibang mga miyembro. Unti unting pumasok sa buhay ko ang sinag ng araw. Nagsimula akong manalanging muli at magtiwala sa Diyos.

Pagkatapos ng dalawang taon ng mga pagpupulong sa Al-Anon, alam kong kailangan ko ng karagdagang propesyonal na tulong. Hinikayat ako ng isang mabait na kaibigang Al-Anon na pumasok sa isang 30-araw na programa sa paggamot sa pasyente sa loob.

Pagpapalaya

Dahil galit ako sa alak, ayaw kong makasama ang alinman sa mga “lasing” sa programang ito ng paggagamot. Sa masidhing panahon ng programa, talagang napapaligiran ako ng maraming alkoholiko at mga adik sa droga. Tila alam ng Diyos kung ano ang kailangan kong pagalingin: nagsimulang lumambot ang puso ko nang masaksihan ko ang personal na sakit ng mga kapwa ko adik at ang matinding sakit na idinulot nila sa kanilang mga pamilya.

Sa panahon ding ito ng pagsuko ko napagtanto ko ang sarili kong alkoholismo. Nalaman ko na uminom ako para matakpan ang sakit na nararamdaman ko. Napagtanto ko na ako rin ay inaabuso ang pag-inom ng alak at mas makakabuti kung ako ay tuluyang iiwas sa pag-inom. Sa buwang ding iyon, iniwan ko ang aking galit sa aking asawa at inilagay siya sa mga kamay ng Diyos. Pagkatapos kong gawin iyon, napatawad ko na rin siya.

Pagkatapos ng aking 30-araw na programa, sa awa ng Diyos, ang aking asawa ay pumasok din sa isang programa sa pagpapagamot para sa kanyang alkoholismo. Bumubuti ang kalagayan ng buhay para sa akin at sa aking asawa at sa aming dalawang tinedyer na lalaki. Nakabalik na rin kami sa Simbahang Katoliko at ang aming pagsasama ay gumagaling nang paisa-isa kada araw.

Makabagbag Damdaming Sakit

Pagkatapos, ang buhay ay nagdulot sa amin ng isang hindi maisip na dagok na dumurog sa aming mga puso sa isang milyong piraso-piraso. Ang aming labing pitong taong gulang na anak na lalaki at ang kanyang kaibigan ay namatay sa isang nakawiwindang na pagkawasak ng kotse. Ang aksidente ay sanhi ng sobrang bilis at pag-inom. Gulantang kami ng ilang linggo. Sa marahas na pagkuha sa amin ng aming anak, ang aming pamilya ng apat ay biglang nabawasan at naging tatlo. Kaming mag-asawa at ang aming 15-taong-gulang na anak na lalaki ay kumapit sa isa’t isa, sa aming mga kaibigan at sa aming pananampalataya. Ang pagtanggap nito nang paisa-isa ay higit pa sa kakayanan ko; Kinailangan kong tanggapin ito ng kada isang minuto, sa bawat isang oras sa bawat isang pagkakataon. Akala ko hindi na kami iiwan ng sakit.

Sa awa ng Diyos, pumasok kami sa mahabang panahon ng pagpapayo. Ang mabait at mapagmalasakit na tagapayo, batid na ang bawat miyembro ng pamilya ay humaharap sa pagkamatay ng isang mahal sa buhay sa kanilang sariling paraan at sa kanilang sariling panahon, ay nakipagtulungan sa bawat isa sa amin upang iproseso ang aming kalungkutan.

Makalipas ang ilang buwan pagkatapos ng kamatayan ng aking anak, ako ay nilamon pa rin ng galit at poot. Nakakatakot para sa akin na mapagtanto na ang aking mga emosyon ay sobrang hindi makontrol. Hindi ako galit sa Diyos sa pagkuha ng aking anak, ngunit sa aking anak dahil sa kanyang iresponsableng desisyon noong gabing siya ay namatay. Pinili niyang uminom ng alak at maging pasahero sa isang sasakyan na minamaneho ng isang nakainom din. Nagalit ako sa alak sa anumang anyo nito.

Isang araw sa aming lokal na supermerkado, nakita ko ang isang hanay ng beer na nakaladlad sa dulo ng isang pasilyo. Sa bawat pagdaan ko sa hanay ng beer na nakaladlad, nakakaramdam ako ng galit. Gusto kong gibain ang hanay ng nakaladlad na beer hanggang sa wala na ditong matira. Nagmamadali akong lumabas ng tindahan bago sumabog ang galit ko sa hindi mapigilang poot.

Ibinahagi ko ang kuwento sa aming tagapayo sa pamilya. Nag-alok siya na dalhin ako sa lugar ng pagbaril kung saan magagamit ko ang kanyang riple para itutok, barilin, at ubusin ang napakaraming walang laman na lata ng mga beer na kailangan kong barilin para ligtas na mailabas ko ang matinding galit na kumokontrol sa akin.

Pag-ibig na nakapagpapagaling

Subalit ang Diyos sa Kanyang walang katapusang karunungan ay may iba pang malumanay na plano para sa akin. Nagpahinga ako ng isang linggo sa trabaho at dumalo sa isang espirituwal na pagbabalik. Sa ikalawang araw ng pagbabalik, nakilahok ako sa isang panloob na pagpapagaling sa pamamagitan ng pagninilay kung saan inilarawan ko si Hesus, ang aking anak, at ako sa isang magandang hardin na napapalibutan ng mga makukulay na bulaklak, masaganang berdeng damo, at magagandang puno na puno ng mahinang huni ng asul na mga ibon. Ito ay mapayapa at tahimik. Tuwang-tuwa ako na nasa piling ni Hesus at nayakap ang aking pinakamamahal na anak. Si Jesus, ang aking anak, at ako ay maluwag na naglalakad na magkahawak-kamay, tahimik na naramdaman ang isang napakalaking pagmamahal na dumadaloy sa pagitan namin.

Pagkatapos ng pagmumuni-muni, nakaramdam ako ng matinding kapayapaan. Hanggang sa pag-uwi ko mula sa pagbabalik ay saka ko napagtanto na nalusaw na ang aking galit at poot. Pinagaling ako ni Jesus sa aking hindi mapigil na galit at pinalitan ito ng pagbubuhos ng Kanyang biyaya. Sa halip na galit, tanging pagmamahal ang naramdaman ko sa aking pinakamamahal na anak. Nagpapasalamat ako sa pagmamahal, kagalakan, at kaligayahang ibinigay sa akin ng aking anak sa kanyang napakaikling buhay. Ang mabigat kong pasanin ay gumagaan na.

Kapag ang kalunos-lunos na kamatayan ay dumarating sa isang pamilya, ang bawat miyembro ay maaaring madaig ng kalungkutan. Ang pagpoproseso ng pagkawala ay mahirap, na kinakailangan natin na maglakad sa madilim na lambak. Ngunit ang pag-ibig ng Diyos at ang Kanyang kamangha-manghang biyaya ay maaaring magbigay ng mga sikat ng araw at pag-asa pabalik sa ating buhay. Ang kalungkutan, na puspos ng pag-ibig ng Diyos ay binabago tayo mula sa loob palabas, na unti-unting nagiging mga taong may pagmamahal at pagkahabag.

Walang maliw na Pag-asa

Sa maraming taon ng pagharap sa mga epekto ng adiksyon at kabaliwan na dulot nito, kasama ng pagdadalamhati sa pagkamatay ng aking anak, kumapit ako kay Jesucristo, ang aking saligan, at ang aking kaligtasan.

Ang aming pagsasama ay lubhang nagdusa pagkatapos ng pagkamatay ng aming anak. Ngunit dahil sa biyaya ng Diyos at sa aming kagustuhang humingi ng tulong, patuloy kami, sa maliliit na hakbang sa bawat araw, sa pagmamahal at pagtanggap sa isa’t isa. Nangangailangan ito ng araw-araw na pagsuko, pagtitiwala, pagtanggap, panalangin at pagkapit sa pag-asa na mayroon tayo kay Hesukristo, ating Tagapagligtas, at ating Panginoon.

Bawat isa sa atin ay may kanya kanyang istorya para ikwento. Kadalasan ito ay isang kuwento ng dalamhati, hamon, at kalungkutan, na may halong saya, at pag-asa. Lahat tayo ay hinahanap ang Diyos, aminin man natin ito o hindi. Gaya ng sinabi ni San Agustin: “Ginawa Mo kami para sa Iyong Sarili, O Panginoon, at ang aming puso ay hindi mapakali hanggang sa ito ay mapanatag sa iyo.”

Sa paghahanap natin sa Diyos marami sa atin ang lumihis at napatungo sa madilim at malulungkot na mga lugar. Ang ilan sa atin ay umiwas sa mga paglihis at naghanap ng mas malalim na kaugnayan kay Jesus. Ngunit anuman ang iyong pinagdadaanan sa kasalukuyan ng iyong buhay, may pag-asa at paggaling. Sa bawat sandali ay hinahanap tayo ng Diyos. Ang kailangan lang nating gawin ay iabot ang ating kamay at hayaan Siyang kunin ito at pamunuan tayo.

“Kapag ikaw ay dumaan sa mga tubig, ako ay kasama mo; sa mga ilog, hindi ka matatangay. Kapag lumakad ka sa apoy, hindi ka masusunog, ni lalamunin man ng apoy. Ako, ang Panginoon, ang iyong Diyos, ang Banal ng Israel, ang iyong tagapagligtas.” Isaias 43:2-3

Naghahanap ka ba ng higit pa sa iyong buhay? Hawakan ang susi na ito upang maisiwalat ang misteryo.

Tuwing Sabado Santo, bilang paghahanda sa Pasko ng Pagkabuhay, ipinagdiriwang ng aming pamilya ang isang Kristiyanong bersyon ng Nakakamalay na Pagkain .  Kumakain kami ng tupa, matamis na panimpla , mapait na halamang gamot at nagdarasal kami ng ilan sa mga sinaunang panalangin ng mga Hudyo.

Ang ‘Dayenu’ ay isang masiglang awit na nagsasalaysay ng mga kabaitan at awa ng Diyos sa panahon ng Pag-alis, ay isang mahalagang bahagi ng Paskuwa Seder. Ang salitang “Dayenu” ay isang terminong Hebreo na nangangahulugang “sapat na sana para sa amin,” o “sapat na.” Sinusuri ng kanta ang mga pangyayari sa Exodo at ipinahayag, “Kung inilabas tayo ng Diyos sa Ehipto at hindi nagsagawa ng mga paghatol laban sa mga Ehipsiyo, Dayenu! Sapat na sana iyon. Kung nagsagawa Siya ng mga paghatol laban sa kanila, at hindi laban sa kanilang mga diyus-diyosan…Dayenu, at iba pa. Kahit sino sa mga awa ng Diyos ay sapat na. Ngunit ibinigay Niya sa atin ang lahat ng ito!

Tulad ng marami sa atin, ginugol ko ang karamihan sa aking kabataan sa walang katapusang paghahanap para sa isang bagay na sapat o kasiya-siya. Palaging naroon ang hindi mapawing pananabik—isang pakiramdam na may ‘iba pa’ doon, ngunit hindi ko lubos maisip kung ano, saan, o sino iyon. Hinabol ko ang karaniwang pangarap ng mga Amerikano na magagandang marka, mga kapana-panabik na pagkakataon, tunay na pag-ibig, at isang kasiya-siyang karera. Ngunit ang lahat ng ito ay nag-iwan sa akin ng pakiramdam na walang natupad.

Nang Matagpuan Ko Siya

Naalala ko noong sa wakas ay nakita ko na ang hinahanap ko. Ako ay 22 taong gulang at nakilala ko ang mga tunay na Kristiyano na aktibong naghahangad na sumunod kay Jesus. Ang kanilang impluwensya ay nakatulong sa akin na mas lubusang yakapin ang aking sariling pananampalatayang Kristiyano, at sa wakas ay nasumpungan ko na ang kapayapaang hinahangad ko. Si Hesus ang Isa na hinahanap ko.

Natagpuan ko Siya habang naglilingkod sa iba, habang sinasamba Siya, naglalakad sa gitna ng Kanyang mga tao, nagbabasa ng Kanyang Salita, at ginagawa ang Kanyang Kalooban.

Napagtanto ko sa unang pagkakataon na ang aking pananampalataya ay higit pa sa isang obligasyon sa Linggo. Napagtanto ko na palagi akong nasa mabuting piling ng isang Diyos na nagmamalasakit sa akin at gustong magmalasakit ako sa iba. Nais kong matuto nang higit pa tungkol sa Mapagmahal na Diyos na ito. Binuksan ko ang maalikabok kong Bibliya. Nagmisyon ako sa Cameroon, Africa. Isang taon akong nanirahan sa pakikiisa sa mga mahihirap sa isang Katoliko Bahay ng Manggagawa .

Ang ‘Kapayapaan ni Kristo na nakahihigit sa lahat ng pang-unawa’ ay pumaligid sa akin at hindi ako pinabayaan. Ako ay nabalot ng Pag-ibig ni Jesus na ang mga tao ay walang pili na lalapit sa akin at magtatanong kung bakit ako mapayapa, at kung minsan ay talagang sinusundan ako.

Si Maria, ang Mahal na Ina ng aking Panginoon, at Tagapagligtas, ay gumabay sa aking bawat hakbang. Ang Rosaryo at pang-araw-araw na Misa ay naging kailangang-kailangan na bahagi ng aking espirituwal na pagkain at kumapit ako kay Maria at kay Hesus na para bang ang aking buhay ay nakasalalay dito.

Gayunpaman, sa isang dako sa susunod na yugto ng aking buhay, nawala sa akin ang pakiramdam ng Dayenu, ang pakiramdam ng kasiyahan at ang malalim na kapayapaan na higit sa lahat ng pang-unawa. Hindi ko masabi nang eksakto kung paano o kailan. Ito ay unti-unti. Kahit papaano, habang namumuhay sa aktibong pagpapalaki ng limang anak at pagbabalik sa trabaho, naipit ako sa kaabalahan ng buhay. Akala ko kailangan kong punan ang bawat sandali ng paggising at maging produktibo. Hindi maganda ang araw na iyon maliban lang kung may nagawa ako, o ilang mga bagay.

Mga Bulsa ng Katahimikan

Ngayong ang aking limang anak ay halos lahat ay malaki na, natutukso pa rin akong lumundag nang buong lakas pabalik sa mundo at punan ang bawat oras ng paggising ng may kasamang mga gawain. Ngunit patuloy na hinihila ng Panginoon ang aking puso na gumugol ng mas maraming oras sa Kanya at sinadyang lumikha ng mga bulsa ng katahimikan sa aking araw upang marinig ko nang malinaw ang Kanyang Tinig.

Upang aktibong bantayan ang aking isip at puso mula sa ingay ng mundo, gumawa ako ng isang kaugaliang pamamaraan na tumutulong sa akin para manatiling nakikipag-ugnayan sa Diyos. Tuwing umaga, ang unang bagay na ginagawa ko (pagkatapos asikasuhin ang mga mahahalagang bagay tulad ng kape at tignan ang mga bata sa pagpasok sa paaralan) ay magdadasal na ako ng pang-araw-araw na pagbabasa ng Misa, mag-Rosaryo, at dumalo sa araw-araw na Misa,  Bibliya. Rosaryo. Eukaristiya. Ang mga gawaing iyon ang nagdudulot sa akin ng kapayapaan at nakapagtutuon sa akin kung paano gugulin ang natitirang bahagi ng aking araw. Minsan may ilang tao, isyu, at iba’t ibang gawain ang pumapasok sa isip habang nagdarasal, at sinisiguro ko na (sa huling bahagi ng araw) na makausap o ipagdasal ang taong iyon, ipagdasal ang alalahanin na iyon, o tapusin ang mga gawaing iyon. Nakikinig lang ako sa Diyos, at kumikilos ako ayon sa pinaniniwalaan kong hinihiling Niya sa akin sa araw na iyon.

Hindi lahat ng araw ay pareho. Ang ilang mga araw ay mas puno kaysa sa ibang mga araw. Hindi ako palaging tumutugon nang mabilis sa abot ng kaya ko o nagmamahal ng husto na siyang dapat. Ngunit iniaalay ko sa Panginoon ang lahat ng aking mga panalangin, gawa, kagalakan, at pagdurusa sa simula ng bawat araw. Pinatatawad ko ang iba sa kanilang mga paglabag, at nagsisisi ako sa anumang pagkukulang ko sa katapusan ng bawat araw.

Ang aking layunin ay malaman sa kaibuturan ng aking puso na ako ay naging isang mabuti at tapat na lingkod at ang aking Panginoon ay nalulugod sa akin. Kapag nadarama ko ang kasiyahan ng Panginoon, nasusumpungan ko ang malalim at walang hanggang kapayapaan.

At ang Dayenu… ay sapat na!

“Ako ay isang Katoliko at ako ay mamamatay para sa Diyos na may kusa at handa na puso. Kung mayroon akong isang libong buhay, iaalay ko silang lahat sa kanya.”

Ito ang namamatay na mga salita ng isang tao na natagpuan ang kanyang sarili sa isang sitwasyon kung saan maaari niyang piliin kung mabubuhay o mamamatay.
Si Lorenzo Ruiz ay ipinanganak sa Maynila noong 1594. Ang kanyang ama na Intsik at ina na Pilipino ay parehong Katoliko. Lumaki siya sa isang edukasyon Dominikano, nagsilbi bilang isang altar boy at sakristan, at kalaunan ay naging isang propesyonal na kaligrapo. Isang miyembro ng Confraternity ng Most Holy Rosary, nagpakasal si Lorenzo at nagkaroon ng dalawang anak na lalaki sa kanyang asawang si Rosario.
Noong 1636, nagkaroon ng trahedya ang kanyang buhay. Maling inakusahan ng pagpatay, humingi siya ng tulong sa tatlong paring Dominikano na malapit nang magmisyon sa Japan, sa kabila ng malupit na pag-uusig sa mga Kristiyanong nagaganap doon. Walang ideya si Lorenzo hanggang sa sila ay tumulak na ang grupo ay patungo sa Japan at ang panganib na naghihintay doon.
Sa takot na gagamitin ng Espanya ang relihiyon para salakayin ang Japan gaya ng kanilang paniniwalang ginawa nila sa Pilipinas, mahigpit na nilabanan ng Japan ang Kristiyanismo. Ang mga misyonero ay hindi nagtagal ay natuklasan, ikinulong, at dumanas ng maraming malupit na pagpapahirap na kinabibilangan ng pagkakaroon ng napakaraming tubig sa kanilang lalamunan. Pagkatapos, ang mga sundalo ay humalili sa pagtayo sa isang tabla na inilagay sa tapat ng kanilang mga tiyan, na pinipilit ang tubig na umagos nang marahas mula sa kanilang mga bibig, ilong, at mga mata.
Sa wakas, sila ay ibinitin nang patiwarik sa ibabaw ng isang hukay, ang kanilang mga katawan ay mahigpit na nakatali sa mabagal na sirkulasyon, pahabain ang sakit, at antalahin ang kamatayan. Ngunit ang isang braso ay palaging naiiwan, kaya ang biktima ay maaaring magsenyas ng kanyang layunin na umatras. Maging si Lorenzo o ang kanyang mga kasama ay hindi umamin. Sa katunayan, lumakas ang kanyang pananampalataya nang tanungin siya ng mga mang-uusig sa kanya at nagbabanta ng kamatayan. Ang mga banal na martir ay nakabitin sa ibabaw ng hukay sa loob ng tatlong araw. Noon, patay na si Lorenzo at pinugutan ng ulo ang tatlong pari na nabubuhay pa.

Ang isang mabilis na pagtalikod sa kanilang pananampalataya ay maaaring makapagligtas ng kanilang buhay. Ngunit sa halip, pinili nilang mamatay na may suot na korona ng martir. Nawa’y maging inspirasyon natin ang kanilang kabayanihan na ipamuhay ang ating pananampalataya nang may tapang at walang kompromiso.

“Maawa ka sa akin, O Panginoon, isang makasalanan.”

Ang mga salitang ito ang naging sigaw ng aking buhay.  Kahit na sa aking mga unang taon, sila ang aking motto, nang hindi ko man lang namalayan.

Awa.  Kung ang Diyos ay may gitnang pangalan, ito ay ang “Awa”.

Hinawakan ng Awa ang kamay ko sa tuwing ako ay papasok ng kumpisalan.

Madaming ulit akong iniligtas ng Awa, habang binabalot ang aking kaluluwa at pinapatawad ako.

Nagsimula ang aking paglalakbay sa pananampalataya ilang dekada na ang nakakalipas nang piliin ng aking mga magulang para sa akin ang hindi ko pa mapili para sa aking sarili—ang pagbibinyag sa Simbahang Katoliko.

Ako ay pinalaki na malaman ang tama sa mali.  At dinanas ko ang mga kapinsalaan nang lumihis ako ng landas.  Sineseryoso ng aking mga magulang ang kanilang mga tungkulin at may pagmamalaki ang pagtuturo sa akin tungkol kay Jesus at sa Simbahan.  Sila ang mga kamay ng Diyos sa aking buhay, na bumubuo ng aking budhi sa pamamagitan ng Kanyang biyaya.

Habang ako ay lumalaki, higit akong nagutom at nauhaw nang para sa Kanya.  Gayunpaman, ang mundo at ang sarili kong mga pakikibaka sa takot at pagkabalisa ay humadlang.

Ang pag-aalinlangan sa mabuti at masama, ay naging salot sa aking buhay sa loob ng madaming taon.  Tinawag ko itong “paglalakad sa isang unat na lubid sa pagitan ng langit at impiyerno.”  Habang nasa kolehiyo, naaalala kong nakatayo akong lasing ala una ng umaga sa isang banyo sa bar, umiinom ng inumin habang nagdadasal ako ng Rosaryo, natatakot na maligtaan ko ng kahit isang araw ang pagdadasal nito.

Habang binabalikan ko ang mga sandaling tulad nito na naglarawan sa aking panloobing batakan, naaalala ko ang Awa. Alam ko kung kanino ako kabilang, ngunit natukso akong gumala.

Ang likas na pakikibaka na dulot ng orihinal na kasalanan ay tumatagos sa ating buhay mapangalanan man natin ito o hindi:

Ang ating pinakataimtim na pagnanais kay Kristo ay sinasalungat ng mga pang-akit ng mundo at ng diablo.

Gayunpaman, dinakot ako ng Awa mula sa kanal ng kasalanan, nilinis ang aking dungis at muling hinugasan.

Ang Awa ay naghintay sa aking tawag, nakaupo sa tabi ng telepono sa lahat ng oras ng gabi hanggang sa handa na akong kunin at iuwi.

Nahila ako ng Awa mula sa paglubog, inaalalayan ako na parang salbabida.

Napakinggan ng Awa ang hiyawan, ang mga luha, ang mga galit na salita, at niyakap ako nang mahigpit habang ako ay pumanatag.

Matiyaga akong pinigilan ng Awa habang paulit-ulit akong lumalaban.

Ang Awa ay ang wakas. Ang simula. Ang lahat sa akin.

Ang Diyos ng Awa ay naghintay ako ng Diyos ng Awa, hinabol ako, at napatawad ako sa mahabang panahon na kilala ko Siya.

At sa Kanyang biyaya, tiniyak Niya sa akin na Siya ay laging nandiyan, nakaunat ang mga bisig, mapagmahal at mapagpatawad nang paulit-ulit.

Ang pinakadakilang kayamanan ng mundo ay abot-kamay ng bawat tao! 

Ang katotohanan ng presensya ni Hesus sa Eukaristiya ay isang bagay na dakila at kamangha-mangha.  Alam ko na si Hesus ay talaga at tunay na naroroon sa Eukaristiya mula sa aking sariling karanasan hindi lamang dahil ang Simbahan ay nagtuturo ng katotohanang ito.

Ang Unang Haplos 

Isa sa mga karanasan ko na nakatulong sa pagunlad ng aking pananampalataya sa Panginoon ay nang matapos akong mabinyagan sa Banal na Espirito sa aking mga unang araw sa Katolikong Karismatik na pagpapanibago.  Hindi pa ako pari noon.  Pinangunahan ko ang isang pulong ng panalangin at sa pulong na ito, kami ay nagdasal para sa mga tao.  Ipinalabas namin ang Eukaristiya para sa Pagsamba at pagkatapos ay isa-isang dumating ang mga tao upang ipagdasal.

Isang babae ang dumating na humiling sa akin na ipagdasal siya na nakahalukipkip ang mga kamay at akala ko nagdadasal siya.  Hiniling niya sa akin na ipagdasal ang kanyang asawa na may problema sa paa.  Ngunit habang nagdarasal ako, nadama ko sa aking puso na nais ng Panginoon na pagalingin siya.  Kaya, tinanong ko siya kung kailangan niya ng anumang uri ng pisikal na pagpapagaling. Sinabi niya sa akin, “Ganito ang mga kamay ko dahil nagyelo ang balikat ko.”  Nagkaroon siya ng problema sa pag galaw sa kanyang mga kamay.  Habang kami ay nananalangin para sa kanyang kagalingan, sinabi niya na ang isang matinding init ay lumabas mula sa Eukaristiya, bumaba sa kanyang nanigas na balikat at siya ay gumaling noon at doon mismo.

Iyon ang unang pagkakataon na nakita ko ang gayong pagpapagaling na nagaganap sa pamamagitan ng kapangyarihan ng Eukaristiya.  Ito ay eksakto tulad ng mayroon tayo sa mga Ebanghelyo – hinawakan ng mga tao si Hesus at ang kapangyarihan ay nagmula sa Kanya at pinagaling sila.

Di-Malimutang Sandali 

Nagkaroon ako ng isa pang makapangyarihang karanasan ng Eukaristiya sa aking buhay.  Minsan ay nananalangin ako kasama ang isang taong sangkot sa okulto, at kailangan niya ng pagpapalaya.  Nagdadasal kami bilang isang grupo at may kasama kaming pari.  Ngunit ang babaeng ito, na nasa sahig ay hindi makita ang pari na nagdadala ng Eukaristiya sa loob ng simbahan sa sakristi.  Sa eksaktong sandali na inilabas ng pari ang Eukaristiya, mula sa kanyang bibig, isang marahas na boses ng lalaki ang nagsabi ng mga salitang ito: “Alisin mo Siya na nasa iyong mga kamay!”  Nabulunan ako nito dahil hindi ‘ito’ ang sinabi ng demonyo- isang piraso ng tinapay, kundi “Siya”.  Kinikilala ni Satanas ang buhay na presensya ni Hesus sa Eukaristiya.  Hindi ko makakalimutan ang sandaling iyon ng aking buhay.  Nang ako ay naging pari kalaunan, pinanatili ko ang dalawang pangyayaring iyon sa aking puso upang talagang maniwala at ipangaral ang Tunay na Presensya ni Hesus sa Eukaristiya.

Hindi Mabigkas Na Kaligayahan

Bilang isang pari, nagkaroon ako ng isa pang karanasan na hindi ko malilimutan.  Ako ay dumadalo sa ministeryo sa bilangguan kapag hindi ako nangangaral.  Minsan ako ay nagbibigay ng komunyon sa isang partikular na dibisyon sa bilangguan at kasama ko ang Eukaristiya.  Bigla kong nadama sa aking puso ang kagalakan ni Hesus sa pagbibigay ng kanyang sarili sa mga bilanggo.  Ito ay isang bagay na hindi ko maipaliwanag sa iyo.  Kung sana ay madama mo lamang at malaman ang kagalakang taglay ni Hesus sa Eukaristiya na pumasok sa bawat isa sa atin!

Ang isa pang karanasan ko sa Banal na Sakramento ay isang personal, emosyonal na pagpapagaling para sa aking sarili.  Minsan may isang tao na nasa simbahan ay talagang nagpasakit ng aking kalooban dahil sa kanyang mga salita.  Hindi ito maginhawa at nagsimula na akong magalit.  Bagama’t hindi ako likas na agresibo, ang pananakit na ito ay pumukaw ng madaming damdamin at masamang pag-iisip laban sa taong ito.  Tumakas ako patungo kay Hesus sa Banal na Sakramento at umiyak na lang.  Sa sandaling iyon naramdaman ko ang Kanyang pagmamahal, para sa taong nanakit sa akin, nagniningning mula sa Eukaristiya at pumasok sa aking puso.  Pinagaling ako ni Hesus sa Eukaristiya, ngunit higit pa diyan, bilang isang pari nakatulong ito sa akin na matanto kung saan ang tunay na pinagmumulan ng pag-ibig at kagalingan sa ating buhay.

Hindi lamang para sa akin bilang pari, kundi para sa mga may asawa at kabataan – sino ba talaga ang makakapagbigay ng pagmamahal na hinahanap natin?  Saan natin makikita ang pag-ibig na higit pa sa kasalanan at poot?  Ito ay nasa Kanya, naroroon sa Eukaristiya.  Binigyan ako ng Panginoon ng labis na pagmamahal para sa taong nanakit sa akin.

Sa bisperas ng araw na gagawin ko ang aking unang panata, isang biglang kadiliman ang pumasok sa aking puso.  Diretso akong nagtungo sa tabernakulo sa halip na hanapin ang bago kong silid sa komunidad.  Pagkatapos, mula sa kaibuturan ng puso ay nadinig ko ang Panginoon na nagsasabi sa akin, “Hayden, papunta ka dito para sa akin.”  At biglang bumalik lahat ng saya.  Sa Eukaristiya, itinuro sa akin ni Hesus ang isang napakahalagang bagay tungkol sa aking buhay bilang isang paring Pransiskano—tinawag Niya ako para sa Kanya, ako ay nandito para sa Kanya.  Ang Eukaristiya ay nagtuturo sa bawat isa sa atin na wala tayong magagawa kung wala si Hesus—ito ay hindi tungkol sa atin, ito ay TUNGKOL LANG SA KANYA. Tayo ay nasa Simbahan upang makasama Siya!

Bilang isang pari, ang pagdiriwang ng Eukaristiya ay ang pinaka kahanga-hangang sandali kasama ang Panginoon at ito din ang naglalapit sa akin sa komunidad ng mga Kristiyano.  Si Hesus sa Eukaristiya ang siyang pinagmumulan ng komunyon sa pagitan natin.  Bilang isang pari, hindi ako mabubuhay kung wala ang Eukaristiya.  Ano ang pinakadakilang bagay na maaari nating hilingin kay Hesus kapag tinanggap natin Siya sa ating mga puso?  Ito ay paghiling sa Kanya na punuin tayo muli ng Kanyang Banal na Espirito.  Noong nabuhay na mag-uli si Hesus, hiningahan Niya ng Banal na Espirito ang mga Apostol.  Kapag tinanggap natin si Hesus sa Eukaristiya, muli Niya tayong binibigyan ng presensya at kapangyarihan ng Espirito Santo sa ating buhay.  Hilingin sa Kanya na puspusin ka ng mga kaloob at kapangyarihan ng Banal na Espirito.

Hinati Para Sa Iyo

Minsan nang itinaas ko ang Hostiya at hinati ito, nakuha ko ang malalim na pananalig tungkol sa pagkasaserdote.  Tinitingnan natin ang mga tao sa presensya ni Kristo sa Eukaristiya, na isang hinating katawan.  Ganyan dapat ang isang pari.  Hinahati niya ang kanyang buhay upang maibigay niya ito sa komunidad at sa buong mundo.  Matutuklasan din ng isa ang kagandahang ito sa buhay may-asawa.  Ang pag-ibig ay parang Eukaristiya.  Kailangan mong hatiin ang iyong sarili upang maibigay ang iyong sarili.  Ang Eukaristiya ay nagturo sa akin kung paano mabuhay na walang asawa, kung paano maging Hesus para sa komunidad, binibigay ang buong buhay ko para sa kanila.  Ganuon din ang dapat mangyari sa buhay may-asawa.

Pangwakas, masasabi ko sa iyo na tuwing ako ay nalulungkot o nalulumbay, ang paglapit lamang sa Kanya—ay sapat na upang matanggap ang lahat ng lakas na kailangan ko, kahit na ako ay pagod o inaantok.  Hindi ko na mabilang kung ilang beses ko na itong naranasan sa aking mga paglalakbay at sa aking pangangaral.  Ang pinakamagandang pahinga ay ang mas mapalapit sa Kanya.  Tinitiyak ko sa iyo; Mababago Niya tayo sa pisikal, espirituwal, isipan at damdamin.  Dahil sa Eukaristiya si Hesus ay BUHAY—Siya ay nariyan para sa atin!

Ang ilog ay lumobo nang napakataas kaya natakpan ng tubig ang lahat at ang lahat ng kahulugan kung saan ang daan o landas ay pawang hula lamang. Sa tubig sa lahat ng dako, tila hangal na sumulong, lalo na sa isang karwahe, dahil kung sinuman ang naligaw ng napakaliit sa kalsada, sila ay mamamatay nang walang pag-aalinlangan.

Habang nataranta ang kanyang mga kasama, hinimok sila ni Sister Teresa, “Habang tayo ay nakikibahagi sa gawain ng Diyos, paano tayo mamamatay sa mas mabuting layunin?” Pagkatapos ay pinauna niya ang daan patungo sa kumbento sa pamamagitan ng mabangis na bagyo. Bigla siyang nadulas sa pilapil at tuluyang nahulog sa putikan

Sa halip na magreklamo o magmura, ang hindi mapigil na madre, ay tumingin sa langit at bumuwelo, “Kung ganito ang pakikitungo mo sa iyong mga kaibigan, hindi kataka-taka na wala kang marami!” Ang ika-labing-anim na siglong Santo at Doktor ng Simbahan, si Teresa ng Avila, ay hindi masyadong sineseryoso ang sarili o ang mundong ito at inalis ang maliliit na paghihirap ng buhay nang may pagpapatawa.

Ang kanyang kakayahang mapagkumbaba na kilalanin ang kanyang sariling mga pagkakamali at pangangailangan para sa biyaya ay nabahiran din ng kanyang nakakapreskong katatawanan. Sa kanyang sariling talambuhay, isinulat ni Teresa, “Ang pagkakaroon ng banal at may takot sa Diyos na mga magulang ay sapat na para maging mabuti ako kung hindi ako napakasama.” Si Santa Teresa ay nag-iisip din ng maling kabanalan at minsan ay nagsabi, “Mula sa mga hangal na debosyon at maasim na mga santo, mabuting Panginoon, iligtas mo kami!”

Ang isang malusog at mabuting pagkamapagpatawa ay magpapanatiling tuwid ng ating ulo at magbibigay-daan sa atin na makita ang tunay na kagandahan ng mundo. Sinabi ba ng Diyos na kailangan nating maging “maasim ang mukha” para maging banal? Kaya, kung gusto mong maging santo, gumaan ka, ibahagi ang kagalakan ng Panginoon, at tumawa kasama ang iyong mga kaibigan tulad ng ginawa ni Hesus.

Q – Ang aking mga dalagita ay humihingi ng telepono para makakuha sila ng panlipunan pakikipagtalastasan, tulad ng lahat ng kanilang mga kaibigan.  Ako ay naliligalid dahil ayaw kong maiwanan sila, ngunit alam ko kung gaano ito mapanganib.  Ano ang iyong palagay?

A: Maaaring gamitin ang panlipunan pakikipagtalastasan para sa kabutihan.  May kakilala akong labindalawang taong gulang na gumagawa ng maikling pagmumuni-muni sa Bibliya sa TikTok, at nakakuha siya ng daan-daang panonood.  Ang isa pang kabataang kakilala ko ay may akwawnt sa Instagram na nakatuon sa pagpapahayag tungkol sa mga santo.  Ang ibang mga kabataan na kilala ko ay nagtungo sa Hindi Pagkakasunduan o iba pang mga silid pang usap upang makipagtalo sa mga ateista o upang hikayatin ang ibang mga kabataan sa kanilang Pananampalataya. Walang alinlangan, may magandang gamit ang panllpunan pakikipagtalalstasan  sa pagtuturo ng Ebanghelyo at pagbuo ng Kristiyanong komunidad

At gayon pa man…mas malaki ba ang mga pakinabang kaysa sa mga panganib?  Ang isang magandang kasabihan sa espirituwal na buhay ay: “Magtiwala nang lubos sa Diyos…huwag magtiwala sa iyong sarili!”  Dapat ba nating ipagkatiwala sa isang kabataan ang walang pagpigil na paggamit sa internet?  Kahit na nagsimula sila sa pinakamabuting pakay, sapat ba ang kanilang lakas na labanan ang mga tukso?  Ang panlipunan pakikipagtalastasan ay maaaring maging isang imbornal—hindi lamang halatang mga tukso tulad ng pornograpiya o pagpuri sa karahasan, ngunit mas mapanlinlang na mga tukso tulad ng ideolohiya ng kasarian, pang-aapi, pagiging gumon sa pagiging “mataas ” na makakuha ng mga likes at views, at mga pakiramdam ng kakulangan kapag nagsimulang ihambing ng mga kabataan ang kanilang sarili sa iba sa panlipunan pakikipagtalastasan. Sa aking palagay, ang mga panganib ay mas malaki kaysa sa mga pakinabang ng pagpapahintulot sa mga kabataan na makapasok sa isang sekular na mundo na nagsusumikap na hubugin sila papalayo sa pag-iisip kay Kristo.

Kamakailan ay pinag-usapan namin ng isang ina ang hindi magandang asal at ugali ng kanyang teenager na anak, na nauugnay sa paggamit niya ng TikTok at sa kanyang walang kapararakang paggamit sa internet.  Ang ina ay napabuntong hininga sa kawalan nang magawa at nagwika, “Nakakalungkot lang na ang mga kabataan ay nalululong sa kanilang mga telepono…ngunit ano ang magagawa mo?”

Ano ang maaari mong gawin? Maaari kang maging isang magulang!  Oo, alam kong napakatindi ng panggigipit ng mga barkada upang payagan na magkaron ang iyong mga anak ng telepono o kasangkapan upang magkaron nang walang pigil na paggamit sa lahat ng pinakamasamang maiaalok ng sangkatauhan (kaparehas ng panlipunan pakikipagtalastasan) – ngunit bilang isang magulang ang iyong tungkulin ay hubugin ang iyong mga anak na maging mga santo.  Ang kanilang kaluluwa ay nakadalalay sa iyong mga kamay.  Dapat na tayo ang syang unang linya ng pagtatanggol laban sa mga panganib ng mundo.  Kailanman, hindi natin hahayaan na sila ay gumugol ng oras sa pedopilya; kung alam natin na sila ay inaapi, sisikapin nating sila ay pangalagaan; kung may nakapipinsala sa kanilang kalusugan, hindi tayo magtitipid at isusugod natin sila sa manggagamot.  Kung gayon, bakit natin sila na bibigyan ng pagkakataong makalusot sa imburnal ng porn, poot, at basurang mapag-aksaya ng oras na madaling makuha sa internet nang hindi nag-dudulot ng maingat na patnubay?  Madaming pag-aaral ang nagpakita ng mga hindi magagandang epekto ng internet sa pangkalahatan—at partikular na sa panlipunan pakikipagtalastasan —ngunit nagbulag-bulagan pa din tayo at nagtataka kung bakit nahihirapan ang ating mga anak na lalaki at babae sa mga krisis sa pagkakakilanlan, depresyon, pagkamuhi sa sarili, pagkagumon, di kaayaayang pag-uugali, katamaran, kawalan ng pagnanais sa kabanalan!

Mga magulang, huwag talikuran ang iyong kapangyarihany at responsibilidad! Sa huling bahagi ng inyong buhay, tatanungin kayo ng Panginoon kung gaano nyo pinastol ang mga kaluluwang ito na ipinagkatiwala Niya sa iyo—naakay mo man sila sa Langit o hindi at iniligtas ang kanilang mga kaluluwa mula sa kasalanan sa abot ng iyong makakaya.  Hindi natin magagamit ang dahilan na, “Naku, ang mga anak ng bawat isa ay may , kaya ang aking mga anak ay magiging kakaiba kung wala sila!

Magagalit ba sa iyo ang iyong mga anak, baka sabihin pa nga na muhi sila sa iyo, kung maglalagay ka ng mga paghihigpit sa kanilang mga device?  Malamang.  Ngunit ang kanilang galit ay pansamantala—ang kanilang pasasalamat ay magiging walang hanggan.  Kamakailan ay isa pang kaibigan na naglalakbay sa bansa na nananalumpati tungkol sa mga panganib ng social media ay nagsabi sa akin na pagkatapos ng kanyang talumpati ay palaging madaming mga kabataan ang lumapit sa kanya na may isa sa dalawang tauli: Noong panahong iyon, galit na galit ako sa aking mga magulang sa pagbawi ng aking telepono, ngunit ngayon ay nagpapasalamat ako.”  O “Talagang minimithi ko na sana ay naipagtanggol ako ng aking mga magulang laban sa pagkawala ng kamusmusan.”  Walang sinuman ang nagpasalamat na ang kanilang mga magulang ay naging mapagparaya!

Kaya, ano ang maaaring gawin? Una, huwag bigyan ang mga kabataan (o mas bata!) ng mga teleponong may internet o pagpapairal. Madami pa ding mga pulpol na telepono ang umiiral! Kung kailangang bigyan mo sila ng teleponong makakagamit sa internet, lagyan mo ng mga paghihigpit ng magulang ang mga ito. Maglagay ng Covenant Eyes sa telepono ng iyong anak—at sa iyong kompyuter  sa bahay habang ginagawa mo ito (halos lahat ng Kumpisal na nadidinig ko ay may kasamang pornograpiya, na lubhang makasalanan at maaaring magtulak sa iyong anak na ituring ang na mga babae ay walang iba kundi mga bagay lamang, na magkakaroon ng malaking epekto sa kanyang mga pakikipag-ugnayan sa hinaharap).  Huwag pahintulutang gamitin ang kanilang mga pagpapairal sa hapag kainan o habang nag-iisa sa kanilang mga silid-tulugan.  Kunin ang pagtataguyod ng ibang mga pamilya na may singtulad na mga patakaran.  Pinakamahalaga—huwag pagsikapang maging kaibigan ng iyong anak, ngunit maging magulang ka sa kanila.  Ang tunay na pagmamahal ay nangangailangan ng mga hangganan, disiplina, at pagpapakasakit.

Sulit ang walang hanggang kapakanan ng iyong anak, kaya huwag mong sabihing, “Naku, wala akong magagawa—kailangang makibagay ang anak ko.” Mas mainam na maging katangi-tangi dito sa lupa nang tayo ay maging kaayaaya sa Komunyon ng mga Santo!

Ang paggawa ng tamang pagpili ay mahalaga; Ano ang iyong kapasiyahan?

Apatnapung taon na ang nakalipas, ibinabad ni Bob Dylan ang kanyang sarili sa paggalugad ng Kristiyanismo, na makikita sa kanyang album Slow Train Coming (1979). Sa mga sumusunod na liriko tinanong ni Dylan “Kanino mo ibinibigay ang iyong lubos na katapatan?’

“Oo, kailangan mong maglingkod sa kung sino man. Buweno, maaaring ang Diyablo o maaaring ang Panginoon, Ngunit kailangan mong pagsilbihan ang kung sino man.”

Hindi natin maiiwasan ang katanungang ito dahil sa katunayan tayo ay nilikha “upang maglingkod sa kaninoman.”  Bakit ganon?  Bakit hindi na lang tayo magpaanod sa isang karanasan at sa kasunod nito na di tayo nagbibigay ng ating katapatan sa anuman o sinuman?  Ang tugon ay nagmumula sa likas nating pagkatao: mayroon tayong Isip (mapanimdim na kamalayan) at isang Loobin (na naghahangad ng mabuti).  Ang ating Isip ay may likas na kakayahan na maghanap ng kahulugan sa ating pag-iral bilang tao.  Hindi tulad ng ibang mga nilalang, hindi lang tayo basta dumadanas; bagkus, umaatras tayo at nagpapalagay, binibigyan natin ng kahulugan ang mga kaganapan.  Sa kaparaanan ng ating pagbigay-katuturan sa ating mga karanasan, dapat nating harapin ang tanong ni Dylan: Sino ang aking paglilingkuran?

Patungo Sa Kawalan?

Si Hesus, gaya ng kanyang nakaugalian, ay pinasimple ang pagpili nang sabihin niyang, “Walang sinoman ang makapaglingkod sa dalawang panginoon.  Kamumuhian niya ang isa at mamahalin ang kabila o magiging tapat sa isa at hahamakin ang kabila. Hindi kayo makapaglilingkod sa Diyos at sa kayamanan” (idinagdag ang pagbibigay-diin; Mateo 6:24).

Alam ni Hesus na tayo ay naghahanap ng katuparan sa pamamagitan ng pakikipag-ugnayan sa Diyos, ang pinagmulan ng ating pagkatao, o naghahanap tayo ng kaligayahan nang malayo sa Diyos.  Hindi natin makakamit ang dalawa nang magkasabay: “…maaaring ang Diyablo o maaaring ang Panginoon, ngunit makakapaglingkod ka sa isa lamang.”  Ang ating pagpili ang nagpapasiya sa ating kapalaran.

Kapag ibinigay natin ang ating katapatan sa ‘kayamanan’ tinatanggihan natin ang ating Tunay na Sarili, na ang layon ay maging nasa tunay na ugnayan sa Diyos at kapwa.  Sa pagpili sa kayamanan, tayo ay nagiging makasarili, na nakikita ang pagkakakilanlan nito sa ari-arian, karangalan, kapangyarihan, at kasiyahan.  Kapag ginawa natin ito, ginagawa nating paninda ang ating sarili.  Sa mga magkapanabay na katawagan, tinatawag natin itong ‘pagtitinda ng Sarili.’  Sa madaling salita, tayo ay kung ano ang taglay natin.

Ang landas ng ari-arian, katanyagan, kapangyarihan, at kasiyahan ay humahantong sa isang daan na walang lusutan.  Bakit? Dahil ang mga ito ay…

– kakaunti—hindi lahat ay may daanan sa kayamanan, katanyagan, kasiyahan, at kapangyarihan.  Kung ang pagkakaroon ng mga paninda ng mundo ay ang daanan sa kaligayahan, sa makatwid ang kadamihan sa mga tao ay walang pagkakataon sa kaligayahan.

– pili–na bunga ng kanilang kakapusan.  Nagiging talo-at- panalong laro ang buhay kung saan nahahati ang lipunan sa ‘mayroon’ at ‘wala.’  Habang umaawit si Bruce Springsteen sa kanyang kantang “Siyudad sa Antlantika”: “Dito sa ibaba ay panalo at talo lamang at Huwag pahuhuli sa maling gilid ng guhit na iyon.”

– lumilipas–na nangangahulugan na ang ating mga pangangailangan at kagustuhan ay nagbabago; hinding hindi natin maaabot ang dulo dahil laging may iba pa duong mimithiin.

– panandalian–ang kanilang pangunahing sagabal ay ang pagiging mababaw.  Bagama’t ang materyalismo, pagbubunyi, katayuan, at pagiging may kapangyarihan ay makakapagbigay-kasiyahan sa atin sa atin nang minsan, hindi nila tinutugunan ang pinakamalalim nating pananabik. Sa bandang huli, ang mga ito ay maglalaho: “Kapalaluan ng mga kapalaluan!  Ang lahat ng bagay ay kapalaluan” (Eclesiastes 1:2b).

Tunay na Pagkakakilanlan

Ang paghahangad sa kayamanan at kasiyahan ng mundong ito ay maaaring magkaroon ng mapangwasak na sikolohikal at espirituwal na mga pahiwatig.  Kung ang aking pagpapahalaga sa sarili ay nakasalalay sa aking mga pag-aari at mga nagawa, samakatwid ang kakulangan sa pinakabagong mga aparato o pagdanas ng ilang kabiguan ay nangangahulugan na hindi lamang ako mas mababa kaysa sa iba o nabigo ako sa ilang pagsisikap, ngunit nabigo ako bilang isang tao.  Ang paghahambing ng ating sarili sa iba at umasa sa pagiging perpekto ng ating sarili ay nagpapaliwanag ng pagkabalisa na nadadanasan ng napakadaming kabataan ngayon.  At habang tayo ay nagkakaedad at nagiging walang gaanong kakayahan, maaari nating mawalan tayo ng pakiramdam ng pagiging kapaki-pakinabang at pagpapahalaga sa sarili.

Wika sa atin ni Hesus na ang isa pa nating mapamimilian ay ang “paglingkuran ang Panginoon” na siyang Buhay mismo at nais na ibahagi ang Kanyang Buhay sa atin upang tayo ay maging katulad Niya at maipakita ang kababalaghan ng kanyang pagkatao.  Ang Huwad na Sarili, ang Lumang Sarili, ang Panindang Sarili ay humahantong sa pagtutuon sa sarili at sa espirituwal na kamatayan. Ngunit sa pamamagitan ng “paglilingkod sa Panginoon” tayo ay pumapasok sa Kanyang mismong pagkatao.  Ang Bagong Sarili, ang Tunay na Sarili ay si Kristo na nabubuhay sa atin; ang sarili ang inutusang magmahal dahil, gaya ng paalala sa atin ni San Juan, “Ang Diyos ay pag-ibig” (1 Juan 4:7b). Idinagdag ni San Pablo na kapag nasa atin ang Tunay na Sarili na iyon, tayo ay napapanumbalik sa larawan ng ating Lumikha (Colosas 3:1-4).

Ang ating kaalaman kung sino tayo ay nagpapadali na malaman kung ano ang gagawin.  Kung sino tayo ay mas walang hanggang mahalaga kaysa sa kung ano ang mayroon tayo sapagkat ang kaalaman natin kung sino tayo ang nagsasabi sa atin kung ano ang gagawin.  Tayo ay mga minamahal na anak ng Diyos na nilikha upang mahimlay sa pag-ibig ng Diyos.  Kung tayo ay nakatuon sa katotohanang iyon, ang alamin kung sino ang paglilingkuran ay hindi na isang mahirap na pagpasya.  Sa pagkopya kay Joshua, buong pagtitiwala nating masasabi, “Kung sa akin at sa aking sambahayan, kami ay maglilingkod sa Panginoon” (Josue 24:15).

Iilang mga Santo ng Simbahang Katolika ang nakakamit ng tanyag na likhang-isip tulad ni Joan ng Arko.  Ang kanyang salaysay ay nailarawan sa  mga pintadong kuwadro, mga eskultura, at maraming mga pelikula.

Isinilang sa mag-anak ng mga magsasaka noong 1412, si Joan ay lumaki na hindi nakapag-aral, ngunit nakakamit ng sukdulang pag-ibig para sa Simbahan at malalim na pananalig sa Diyos na nagmula sa kanyang ina.  Sapagka’t minahal niya ang pagdarasal at mga sakramento, ang kanyang mga kalapit-bahay ay nagsabing, “Siya’y napakabuti kaya siya’y minahal ng lahat sa bayan.”  Siya’y nag-aruga para sa mga may-sakit at mga walang matuluyan, madalas na inaalay pati ang kanyang sariling higaan.

Nang sa ikalabing-tatlong gulang, si Joan ay nagsimulang marinig ang mga tinig nina San Miguel Arkanghel, Santa Margarita ng Antioch, at Santa Catalina ng Alehandriya.  Siya’y sinabihan nila na siya ang naatasang palayain ang Pransya at tiyakin na ang Pranses na tagapagmana ng kapangyarihan ay nahirang bilang karapat-dapat na hari ng Pransya.  Nakamit niya ang tiwala ng hari sa paglalathala niya ng mga detalya ng nakaraan ng hari na alam lamang ng isang may banal na karunungan.  Sa panahong yaon, ang Pransya ay napasasailalim ng kapangyarihan ng Inglatyera.

Sa paniniwala na ang kanyang mga “tinig” ay nagmula sa Diyos, si Joan ay mabayani at matapat na sinunod ang kanilang bilin, sa kabila ng mga balakid at mga pasakit.  Pagdarasal at pagninilay-nilay ay nanatiling mahalaga sa kanyang buhay kahit siya’y nagpapamuno ng mga digmaan, na ni-kailanma’y hindi siya humugot ng sandata laban sa kanyang kaaway.

Bagama’t mayroong dalawang taon bago ang pagbibigay ng atas, na siya’y “nailathala na bilang isang taong walang pagkukulang sa buhay, isang mabuting Kristiyano, na nagtataglay ng mga katangian ng pagpapakumbaba, katapatan at kapayakan”, si Joan ay pinaratangang may sala ng pangungulam at pagka-erehe matapos siyang magapi ng mga lngles, at walang natanggap na tulong mula sa Hari na napaupo niya sa trono.  Sa paglilitis sa kanya, nagpakilala si Joan ng kanyang malalim na pananalig at talino, at sa kabila ng hindi makatarungang hatol, ang tiwala niya sa Diyos at Simbahan ay ni-kailanma’y nagmaliw.  Nang siya’y sinigahan ng apoy sa tukod ng gapusan, kanyang ihinayag nang malakas ang ngalan ni Jesus habang idinidiin niya ang krusipiho sa kanyang puso, na nasanhi ang isang tagapagmasid na magsaad, “Nasunog natin ang isang banal na tao.”

Ang kanyang pagpanaw ay nagpalaganap ng kanyang katanyagan at karangalan.  Pagkalipas ng dalawampung taon, isang bagong paglilitis ay ihinayag siyang walang sala sa lahat ng mga pinanindigang krimen na ipinaratang sa kanya.  Matapos na yumabong ang kanyang kapurihan sa sumunod na mga siglo nang napakahabang sukat, si Joan ay pinamitagan bilang biyato ni Papa San Pio X noong 1910 at pinarangalang santa ni Papa Benedicto XV pagkalipas ng labing-isang taon.  Siya’y kasalukuyang Santa Patrona ng Pransya at isa sa mga pinakamahal-mahalang pinagpala.

Ang pagtalima ni Joan sa Diyos ay nagpatiyak na ang Pransya ay ipinanatili ang Katolikang pananalig noong panahon ng Protestadong Pagbabago habang ito’y pinabayaan ng Inglatyera.  Ang Pransya ay nanatiling isang matapat na kalagitnaan ng Katolisismo mula sa kung saan makapagpapalaganap ito sa pahilaga ng Yuropa.

Kapag sa araw na ito’y malinanaw na narinig mo ang nais na ipagawa sa iyo ng Diyos… gawin mo ng totohanan! 

“Maging monghe ka muna.”  Yaon ang mga salitang natanggap ko mula sa Diyos noong ako’y may sari-saring mga plano at mga ninanais na  inaakala ng isang karaniwang may dalawampu’t-isang taóng gulang.  Ako’y may mga plano na makatapos ng kolehiyo sa loob ng isang taon.  Mga planong maglingkod sa kabataang ministeryo, habang naghahanap-buhay bilang stuntman sa Hollywood.  Ako’y nangarap na maaaring makalipat sa Pilipinas isang araw, at maggugol ng maikling panahong namumuhay kasama ng mga katutubo sa isang isla.  At mangyari pa, ang pag-aasawa at mag-anak ay may malakas na panawagan.  Itong mga adhikain na kabílang ng iba pa, ay nasuplong nang madalian noong ibinigkas ng Diyos yaong apat na mga diwang hindi mapagkakamalian.  May iilang mga masusugid na Kristiyano ang nagpakita ng pagkahili nang isinalaysay ko ang tungkol sa kung paano ipinatunay ng Diyos ang Kanyang loob na maliwanag para sa aking buhay.  Madalas nilang sabihin, “Sana naman na makikipag-usap ang Diyos sa akin sa ganyang paraan.”  Bilang tugon dito, minimithi kong mag-alay ng ilang linaw sa kaparaanan ng pananalita ng Diyos hinggil sa aking sariling karanasan.

Ang Diyos ay hindi magsasalita hanggang tayo’y handang marinig at tanggapin ang kailangan Niyang sabihin.  Ang kailangan Niyang sabihin ay maaaring makapagtiyak ng kung gaano kahabang panahon ang nararapat bago tayo maging handa.  Hanggang sa maririnig at matatanggap natin ang diwa ng Diyos, Siya ay maghihintay lamang; at ang Diyos ay makapaghihintay ng napakahabang panahon, tulad ng paglalarawan sa talinhaga ng Alibughong Anak na Lalaki.  Higit na mahalaga, ang mga naghihintay sa Kanya ay kinaluluguran sa buong Kasulatan.  Dapat kong pasimulan ang panawagan kong maging monghe kasama ng mga detalya kung paano nagsimula ang talagang pagtawag sa akin, nang sinimulan kong magbasa ng Mga Ama ng Simbahan bilang isang nagbibinata, o higit na tama, nang sinimulan kong basahin ang Bibliya bawa’t araw.  Sa pagtatag nitong mga detalya, nagpapakita na inabot ng pitong taon ang pag-aninaw bago ako nakatanggap ng apat lamang na diwa mula sa Diyos.

Pagbubungkal sa mga Aklat

Kinasuklaman ko ang magbasa bilang isang bata.  Umuupo sa loob ng masukal na silid na may aklat nang maraming oras sa katapusan ay walang saysay kapag ang walang katapusang pakikipagsapalaran ay nakalahad lamang sa labas ng aking pinto.  Bagaman, ang kahalagahan na basahin ang aking Bibliya bawa’t araw ay nagbigay ng di-malulutas na suliranin.  Bawa’t Ebanghelista ay alam na sinomang Kristiyano na hinahayaan na magtipon ng alikabok ang Mabuting Aklat ay hindi masyadong Kristiyano.  Ngunit paano ako makapag-aaral ng Banal na Kasulatan bilang isang taong kinaaayawan ang pagbabasa?  Dahil sa pagpukaw at halimbawa ng isang pangkabataang paroko, ipinagngalit ko ang aking mga ngipin at ihinanda ang sarili ko sa tungkuling paglamayan ang Diwa ng Diyos bawa’t aklat sa bawa’t pagkakataon.  Sa pagbasa ko nang higit ay lalo akong nagsimulang magkaroon ng mga tanong.  Ang higit na mga tanong ay ipinadpad ako sa pagbasa ng lalong maraming aklat para sa lalong maraming sagot.

Ang mga binatilyo ay likasang masisisidhi.  Ang pananalimuot ay isang bagay na kanilang natututunan sa buhay pagkaraan ng panahon, na kung bakit ang mga Ama ng Simbahan ay iniwan akong sukdulang mapag-ibig bilang isang binata.  Si San Ignacio ay hindi mapanalimuot.  Si Orihen ay hindi pinado.  Ang mga Ama ng Simbahan ay masidhi sa bawa’t pag-uunawa, itinatakwil ang mga makamundong ari-arian, mananatili sa disyerto, at kadalasan ay ihinahabilin ang kanilang buhay para sa Panginoon.   Bilang isang binatilyong may mga pagyukod sa kasukdulan, wala akong natagpuang sinoman na makapagtutunggali sa mga Ama ng Simbahan.  Walang manlalaban na may MMA o lahukang sining ng pandirigma ay makahahalintulad kay Perpetua.  Walang surfer o manlalaro ng mga alon sa dagat ay higit na mapaghamon kaysa sa Pastol ng Hermas.  At mangyari pa, ang mga unang radikal na ito’y walang ibang inatupag kundi tularan ang buhay ni Kristo ayon sa pagbatay sa Bibliya.  At saka, lahat ay napagkasunduan na isabuhay ang pagkasoltero at pagdidilidili.  Ang kabalighuan ay kapuna-puna sa akin.  Bilang sukdulan tulad ng mga Ama ng Simbahan ay nangangailangan ng pamumuhay na, sa ibabaw, nagpapakitang may pagkamakamundo.  Higit na mga tanong na mapagmumunimunihan.

Sumusumbat

Nang nalalapit na ang pagtatapos, ako’y napag-alinlanganan ng dalawang mga inaalok na hanapbuhay na magpapasya ng pag-anib sa isang sekta, gayon na rin ang mapipiling samahan para sa karagdagang pag-aaral pagkatapos ng kolehiyo. Nang panahong yaon, ang aking Anglikanong pari ay nagpayo na isangguni ang bagay sa Diyos sa pananalangin.  Kung papaano ko dapat Siyang paglingkuran ay Kanyang huling kapasyahan, hindi akin.  At anong mabuting pook upang maaninaw ang ang loob ng Diyos na higit pa sa isang monasteryo?  Sa Linggo ng Pagkabuhay, isang babae na noon ko lamang nakita ay lumapit sa akin sa Monasteryo ng San Andres, na nagsabing “Ipinagdarasal kita, at mahal kita.”  Matapos tanungin ang ngalan ko, pinayuhan niya akong basahin ang unang kabanata ni Lukas, at nagsabing “ito’y matutulungan kang matiyak ang iyong tawag.”  Pinasalamatan ko siya nang magiliw, at isinagawa ang bagay ayon sa kanyang bilin.  Sa pag-upo ko sa damuhan ng kapilya habang binabasa ang tungkol sa pinagmulan ng salaysay ni San Juan Bautista, napuna ko ang maraming pagtutulad ng aming mga buhay.  Hindi ako magpapagala-gala sa lahat ng mga detalye nito.  Ang masasabi ko lamang ay ito ang pinakamatalik na karanasan na nagkaroon ako na kaugnay ang Diwa ng Diyos.  Tila ay nadama ko na ang berso ay isinulat para sa akin sa tagpong yaon.

Pinanatilihan kong magdasal at maghintay para sa tagubilin ng Diyos sa madamong hardin.  Pamamatnugutan Niya na ba ako na tanggapin ang tungkulin sa Newport Beach, o ang dating gawi sa San Pedro?  Lumipas ang mga oras habang nagtiyaga akong makinig.  Di-umano, isang hindi inaasahang tinig ang pumasok sa aking isip; “Maging monghe ka muna.”  lto’y nakatutulala, pagka’t hindi ito ang sagot na hinahanap ko.  Ang pagpasok sa isang monasteryo pagkaraan ng pagtatapos ay ang huling bagay sa aking isip.  Bukod pa rito, ako’y nagkaroon ng masigla at makulay na buhay.  Ako’y nagmatigas na itulak ang tinig ng Diyos sa tabi, iniuugnay Ito bilang isang ilang na palagay na pumaibabaw mula sa aking malalim na kamalayan.  Sa pagbalik ko ng pagdarasal, nakinig ako para sa Diyos upang magawa ang Kanyang loob na malinaw sa akin.  Pagkatapos, isang pangitain ang bumihag sa aking isip; tatlong tigang na mga ilogan ay lumitaw.  Kahit papaano, nalaman kong ang isa ay ipinakikita ang San Pedro na aking bayan, ang isa pa ay ipinakikita ang Newport, ngunit ang ilog sa gitna ay isinagisag ang pagiging monghe.  Laban sa aking kalooban, ang ilog sa gitna ay nagsimulang umapaw ng putting tubig.  Ang nakita ko ay lubos na wala sa aking pagpigil; hindi ko ito maiwaglit sa aking paningin.  Sa tagpong ito, ako’y naging takót.  Maaaring ako’y nababaliw, o ang Diyos ay tinatawag akong sa isang bagay na hindi inaasahan.

Hindi Maipagkakaila 

Ang kampana ay kumalembang habang pumapatak ang mga luha sa aking pisngi.  Ito ang oras ng mga Pagdarasal tuwing takipsilim.  Ako’y humilatod patungo sa kapilya kasama ng mga monghe.  Sa pag-awit namin ng mga Salmo, ang pagtangis ko ay hindi na mapigilan sa paglaganap.  Hindi ko na kayang sumabay sa pag-awit, ginunita ko ang dama ng pagkapahiya tungkol sa panggugulo na ako’y maihahalintulad.  Sa pagpila ng mga kapanalig sa paglabas nang isahan, nanatili ako sa loob ng kapilya.

Nakadapa sa harap ng altar, nagsimula akong tumangis nang lalo pa sa nagawa ko na sa tanang buhay ko.  Ang kakaibang dama ay ang buong kakulangan ng damdamin upang saliwan ang pananangis.  Wala ni kalungkutan o galit, ngunit mga paghagulgol lamang.  Ang isang paliwanag lamang na maipapalagay kosa pagbuhos ng mga luha at anupanan, ay ang dampi ng Banal na Ispirito.  Hindi maipagkakaila na ang Diyos ay tinatawag ako sa buhay ng monghe.  Ako’y natulog nang gabing yaon na may mga matang namumugto ngunit may kapayapaan na kaalaman ng daan ng Diyos para sa akin.  Nang sumunod na umaga nangako ako sa Diyos na sundin ang Kanyang anyaya, tinatahak ang pagiging monghe bilang pinakauna sa lahat.

Ako’y Hindi Pa Tapos?

Bagama’t ang Diyos ay kadalasang  maagap, tulad ng pagsama kay Moises sa Bundok ng Sinai o kay Elias sa Bundok ng Carmel, madalas kaysa hindi, ang Kanyang mga diwa ay wala sa panahon.  Hindi natin mapaghahaka na sa pagpapaliban ng ating mga buhay, ang Diyos ay sapilitang magsasalita. Siya’y hindi maaaring mapagmanduhan ni katiting.  Kaya naman, tayo’y napapasubo na lamang na ipagpatuloy ang ating palasak na mga tungkulin hanggang Siya’y halos na malimutan natin—dito ay kung kailan Siya magpapakita.  Ang binatang si Samuel ay narinig ang tinig ng Diyos noong si Samuel ay tunay na tinutupad ang kanyang arawing mga (pangkalupaang) tungkulin, tulad ng paniniyak na ang kandila ng tabernakulo ay laging may tanglaw.  Mayroong mga bokasyon na nasa loob ng mga bokasyon; mga tawag na nasa loob ng mga tawag.  Mangyari, ang isang mag-aaral ay maaaring marinig nang napakalinaw ang Diyos na magsalita sa gitna ng pagharap sa kanyang suliranin sa alhebra.  Ang mag-isang inang magulang ay maaaring makatanggap ng salita sa Diyos habang tahimik na nakaupo sa trapiko ng malawak na daan ng 405.  Ang paksa ay dapat laging nakatingin at naghihintay, pagka’t hindi natin malalaman kung kailan magpapakita ang Panginoon.  Ito’y itinataas ang tanong:  Bakit ang salitang mula sa Diyos ay napakadalang at hindi matiyak?

Binibigyan lamang tayo ng Diyos ng sapat na dami ng kaliwanagan na kailangan natin upang sundin Siya; walang labis.  Ang Ina ng Diyos ay tumanggap ng diwa na hindi nangangailangan ng linaw.  Ang mga propeta, na palaging nakatatanggap ng mga pagpapahayag mula sa Kanya, ay madalas na nalilito.  Si Juan Bautista, ang unang nakakilala sa Mesias, ay hinulaan ang sarili pagkalipas nito.  Kahit ang mga disipulo, ang pinakamalapit na kamag-anakan ni Jesus, ay palaging naguguluhan sa mga salita ng ating Panginoon.  Ang mga nakaririnig na magsalita ang Diyos ay napag-iiwanan ng lalong maraming tanong, hindi mga sagot.  Sinabihan ako ng Diyos na maging monghe, ngunit hindi Niya sinabi kung papaano o saan.  Kalabisan sa kabuuan ng aking sariling bokasyon ay ipinaubaya Niya sa akin upang alamin ko.  Ito’y inabot ng apat na taon bago napagtanto ko ang aking tawag; apat na taon (sa loob nito ay labing-walong mga monasteryo ang dinalaw ko) bago ako nabigyan ng pahintulot na pumasok sa San Andres.  Kalituhan, pag-aalinlangan, at pangalawang paghula, ay bahaging lahat ng mahabang paraan ng  pag-aninaw.  Bukod doon, ang Diyos ay hindi tumutugon sa loob ng kapatlangan.  Ang Kanyang mga diwa ay napangungunahan at nasusundan ng mga salita ng mga iba.  Ang pangkabataang paroko, ang Anglikanong pari, ang oblate ng San Andres—ang mga ito ay kumilos bilang mga basalyo.  Pagpapakinig sa kanilang mga salita’y makabuluhan bago ako makatanggap ng mga nagmula sa Diyos.

Ang bokasyon ko ay nananatiling kulang.  Ito pa rin ay dapat na matuklasan, mandin ay dapat na mapagtantuhan bawa’t araw.  May anim na mga taon na ngayon ang pagiging monghe ko.  Sa taon lamang na ito ay ang pagpahayag ko ng mataimtim na mga panata.  Maaaring sabihin ng isa na nagawa ko na ang pinagagawa sa akin ng Diyos.  Mangyari man ito, ang Diyos ay hindi pa tapos sa pagsasalita.  Hindi Siya tumigil sa pananalita matapos ang unang araw ng Paglikha, at hindi Siya titigil hanggang mabuo ang Kanyang dakilang likha.  Sinong nakaaalam kung ano ang Kanyang sasabihin o kung kailan Siya tutugon nang muli?  Ang Diyos ay may kasaysayan ng pagkakaroon ng mga napaka-katakatakang sinasabi.  Ang ating bahagi ay magmasid at maghintay para sa anumang mayroon Siya na maibabahagi.